دستگاه آندوسکوپی

دستگاه آندوسکوپی در واقع یک لوله قابل انعطاف است که در انتهای آن یک عدسی کوچک با قطری حدود ۲ میلیمتر تعبیه شده است. این عدسی نور تولید شده از منبع نور را دریافت کرده و با متمرکز کردن آن و سپس دریافت نور بازتابی تصویر را دراختیار پزشک قرار می دهد.

روی این دستگاه اهرم هایی قرار دارد که اجازه فعالیت بیشتری به پزشک می دهد تا زاویه انتهای لوله را تنظیم کرده و تصویر بهتر و واضح تری را مشاهده کند. هم چنین کلید هایی برای ورود آب و هوا داراست. این دستگاه هم در زمینه تشخیصی مانند تشخیص سرطان معده و زخم های گوارشی، هم در زمینه درمانی مانند خارج کردن سنگ کلیه و هم در زمینه نمونه برداری مانند نمونه برداری از ریه کاربرد دارد

 

هر دستگاه آندوسکوپی از ۴ بخش اصلی تشکیل شده است:

اسکوپ(Scope): این بخش دستگاه خود دارای سه بخش لست.  بخش کنترل یا بدنه اسکوپ که اهرم های کنترلی نیز روی آن قرار دارند. بخش لوله بیمار یا شیت که وارد بدن بیمار می شود و با توجه به طول، قطر و انعطاف پذیری آن انواع مختلفی دارد. بخش سوم لوله کانکتور است که شامل فیبر تصویر، کانال آب و هوا و فیبرنور بر می باشد.

پروسسور اسکوپ(Scope Processor): این بخش وظیفه دریافت نور از حسگر های تصویربرداری(CCD)، پردازش نورهای بازتابی، تنظیم رنگ آن ها و نیز حذف نویز را برعهده دارد. این بخش هم چنین می تواند تاریخ، نام بیمار و بیمارستان محل درمان را نیز در حافظه خود ذخیره کند.

منبع نور(Light Source): علاوه بر تولید نور مورد نیاز دارای پمپ کوچکی برای انتقال آب و هوا و باز کردن مجرا ها برای ورود راحت تر اسکوپ است. در مدل های قدیمی تر از منبع نور چشمی(هالوژن ها) استفاده می شد اما امروزه با جایگزینی لامپ های زنون و LED تصاویری با کیفیت بیشتر و دقیق تری حاصل شده است. با وجود اینکه لامپ های زنون نور بیشتری تولید می کنند اما طول عمر آن ها نسبت به LED کمتراست و به همین دلیل استفاده از لامپ های LED در ساخت این تجهیزات طرفداران بیشتری دارد. طول عمر لامپ های زنون در حدود ۲۰۰۰ساعت است درحالی که LED ها حدود ده برابر بیشتر عمر می کنند.

سیستم نمایشگر(ِDisplay System):‌ این بخش نور بارتابی از اندام ها را دریافت کرده و بر روی مانیتور نمایش می دهد.

 

این کالای پزشکی را از نظر نوع ساخت میتوان به دو دسته تقسیم کرد:

آندوسکوپ های نرم یا انعطاف پذیر(Flexible) و آندوسکوپ های سخت یا انعطاف ناپذیر(Rigid)

 

آندوسکوپی ها از نظر نوع مشاهده عموما به دو بخش تقسیم می شوند:

آندوسکوپی چشمی یا فایبر آندوسکوپ(Fiber Endoscope): این دستگاه ها به صورت آنالوگ کار می کنند. رشته های فیبری آن ها بلندتر و نازک تر است و تصویر از طریق فیبرهای تصویری به لنز چشمی منتقل می شوند.

آندوسکوپی ویدیویی یا ویدئو آندوسکوپ(Video Endoscope): که سری های جدیدتری هستند و به صورت دیجیتالی کار می کنند. اصول اصلی کارکرد آن ها مانند چشمی است و فقط در بخش انتقال تصویر متفاوت هستند و تصویر به جای انتقال به لنز چشمی به ویدئو پروسسور منقل می شود.

بسته به اینکه پروب دستگاه آندوسکوپی از چه بخشی وارد بدن می شود  و چه بخشی را می تواند نمایش دهد،‌ انواع مختلفی دارد به طور مثال:

برونکوسکوپ(Bronchoscope): که از دهان وارد نای شده و برای تشخیص مشکلات ریه و راه های تنفسی استفاده می شود.

کولونوسکوپ(Colonoscope): از مقعد وارد شده وبخش های مختلف روده بزرگ را نمایش می دهد.

آرتروسکوپ(Arthroscope): که از راه پوست وارد شده و برای مشاهده مفاصل استفاده می شود.

سیستوسکوپ(Cystoscope): برای مشاهده بخش های مختلف سیستم ادراری.

هیستروسکوپی(Hysteroscope): برای مشاهده داخل رحم

لاپاروسکوپ(Laparoscope): جهت انجام اعمال جراحی و مشاهده حفره شکمو…

 

برند های : اولیمپوس(Olympus)، پنتکس(Pentax)، فوجی فیلم(Fuji Film)، سونوسکیپ(Sonoscape)…